Stralingsincidenten

In het dagelijks leven wordt iedereen blootgesteld aan radioactieve straling. Deze achtergrondstraling komt van nature voor. Zowel vanuit de ruimte als via natuurlijke bronnen op aarde staan we dus constant een beetje bloot aan straling. Deze lage dosis radioactieve straling is er simpelweg en is dus onvermijdelijk. In tegenstelling tot bijvoorbeeld licht, kunnen we radioactieve straling niet zien of voelen, maar wel meten. Op de website van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) vindt u hierover meer informatie.

Stralingsincidenten

Stralingsincidenten zijn situaties waarin ongewenste radioactieve straling en/of materiaal vrij dreigt te komen met een verhoogd risico voor mens en milieu. Stralingsincidenten hebben betrekking op alle activiteiten zoals transport en opslag van radioactieve stoffen of toestellen die straling kunnen uitzenden. Dit kan variëren van grote incidenten in nucleaire installaties zoals een kerncentrale tot kleine incidenten met radioactief materiaal in bijvoorbeeld een ziekenhuis. 

De kans op een stralingsincident in Nederland is erg klein. Nucleaire installaties zijn zeer veilig en voldoen aan strenge eisen. Ook voor het vervoer van radioactieve stoffen gelden zeer strenge voorwaarden.

Ondanks de uitgebreide veiligheidsmaatregelen is een ongeval in een kernreactor of met een nucleair transport nooit helemaal uitgesloten. De hulpdiensten bereiden zich daarom voor op een ongeval met nucleair materiaal. Als er zich toch een incident voordoet, dan treden calamiteitenplannen in werking.

Kernreactoren in de provincie Utrecht

In de provincie Utrecht bevinden zich geen kerncentrales. Wel vindt er vervoer van nucleaire stoffen plaats. Daarnaast zijn er tal van ziekenhuizen die met radioactieve stoffen werken. Ook liggen acht gemeenten binnen een straal van 100 kilometer van de kerncentrale Doel in België en twee gemeenten binnen een straal van 100 km van de kerncentrale in Borssele. Het gaat om Utrecht, Woerden, Houten, IJsselstein, Montfoort, Nieuwegein, Vianen, Wijk bij Duurstede, Lopik en Oudewater.

In deze gemeenten heeft de Rijksoverheid in oktober 2017 jodiumtabletten verstrekt aan gezinnen met kinderen tot 18 jaar. Zwangere vrouwen wordt geadviseerd om jodiumtabletten aan te schaffen.

Map met plaatsen van kerncentrales

Maatregelen bij een kernongeval

Bij een bijzonder ernstig ongeval in een kernreactor, een kernongeval, neemt de overheid maatregelen. De maatregelen verschillen per situatie. Zo kan de overheid:

  • mensen vragen om te gaan schuilen: Ga naar binnen, sluit ramen en deuren en zet alle ventilatie zoals afzuigkap en toiletrooster uit;
  • besluiten tot evacuatie van een bepaald gebied;
  • mensen in een bepaald gebied adviseren om op een bepaald tijdstip jodiumtabletten in te nemen;
  • voedsel- en drinkwatermaatregelen treffen. Denk hierbij aan een oogst- of slachtverbod om te voorkomen dat er besmette groente of vlees op de markt komt. 

Wat u zelf kunt doen na een kernongeval?

Luister naar de calamiteitenzender RTV Utrecht (radio en/of televisie), volg de hulpdiensten op twitter via @vrutrecht. Wanneer uw mobiele telefoon juist is ingesteld ontvangt u hierop een NL-Alert bericht.  

Download hier de brochure over maatregelen tijdens een kernongeval.

Veel gestelde vragen

Op deze pagina vindt u een overzicht met veel gestelde vragen.